Bamboe
Tuiniers ontdekten de grote tuinwaarde die bamboe kan hebben in het begin van de jaren negentig. Aan de ene kant heeft dat te maken met de almaar toenemende belangstelling voor het tuinieren, aan de andere kant speelt dat ‘alles wat met het oosten te maken heeft’ trendy is zeker ook een rol. En zoals iedereen weet, komt bamboe in China en Japan in het wild voor. Bamboe is een lid van de grassenfamilie, maar wel een heel bijzondere; de houtige stengels kunnen soms wel meer dan 15 m hoog worden (in zuidelijke landen althans) en de bloei is uitzonderlijk. Dat laatste is een minpunt, want als een bamboe in bloei raakt, wat overigens niet vaak voorkomt, is de plant vrijwel steeds ten dode opgeschreven.
Standplaats en voedselvoorziening
Bij de keuze van de standplaats voor bamboe moeten we er rekening mee houden dat een beschutte plek de voorkeur heeft. Op winderige plaatsen wordt het blad duidelijk minder mooi.
Aan de grondsoort worden geen speciale eisen gesteld, maar de beste groeiresultaten worden bereikt op voedzame, goed doorwortelbare (tot 50 cm diep) grond, die bovendien goed vocht vasthoudt. Op grond die van nature snel droogt is het aanbrengen van een mulchlaag van schors, blad of houtsnippers ter dikte van 10 cm aan te bevelen.
Bamboeplanten gebruiken veel voedsel, dat is ook niet zo verwonderlijk als we de snelle groei in ogenschouw nemen. De voorkeur gaat uit naar organische meststoffen omdat deze tevens zorgen voor structuurverbetering. Bamboeplanten horen van nature thuis in vaak vochtige streken. Daarom kan droogte funest zijn voor de ontwikkeling. Extra water geven kan in droge perioden noodzakelijk zijn, zeker als planten in potten staan.
Planten en snoeien
Bamboe mag vooral niet te diep worden geplant, maar ondiep planten levert ook problemen op. In beide gevallen kan het voorkomen dat de plant niet aanslaat. Door hem net zo diep te planten als hij in de pot heeft gestaan, worden problemen voorkomen. Maak het plantgat voldoende ruim en maak de kluit van het planten goed nat.
Snoei wordt niet zo vaak toegepast. We moeten ons realiseren dat bamboe op snoei anders reageert dan het overgrote deel van de houtige gewassen.’Normale’ houtige gewassen bezitten zogenaamde slapende knoppen die tot leven worden gewekt (ze ‘lopen uit’) als het takdeel boven deze knoppen wordt weggenomen. Bamboe heeft geen slapende knoppen. Er worden dus nooit nieuwe takken gevormd. Wel zullen reeds aanwezige zijtakken extra groei vertonen. Als om welke reden dan ook snoei nodig is bij hoge bamboesoorten, moeten de stengels tot vlak boven de grond worden weggenomen. De vorming van nieuwe stengels wordt daardoor gestimuleerd. Vaak wordt zo’n ingreep toegepast zodra de stengels verkleuren en/of wanneer zijtakken beginnen af te sterven. Het resultaat is vaak een verhoogde sierwaarde.
Intomen
Met name veel lage bamboesoorten vertonen een groeikracht die zijn weerga nauwelijks kent. Vaak is dat ongewenst. Het is bekend dat bamboe soms zelfs complete straattegels ‘licht’ of met wortelstokken door de vijverfolie heen groeit, met alle gevolgen van dien. Er moeten vaak maatregelen worden genomen om de planten in toom te houden. Ze kunnen in grote kunststof potten of kuipen worden gezet, waarvan de bodem is voorzien van gaten. Hoe groot die kuip moet zijn wordt bepaald door de soort, maar de diepte moet minstens 50 cm bedragen. Let op dat de randen van de kuipen gelijk komen met het grondoppervlak, anders kruipen de wortelstokken eroverheen. U kunt ook kunststof platen van redelijke dikte verticaal ingraven en bamboe zo verdere toegang tot de tuin ontzeggen.
Toepassing
Bamboe wordt meestal in verband gebracht met Japanse tuinen en inderdaad speelt hij daar vaak de hoofdrol. Dat neemt niet weg dat bamboe ook in andere tuintypen een belangrijke (bij)rol kan spelen. Door de veelvormigheid, hoog, laag, rechtopgroeiend, sierlijk overhangend, groot of klein blad in de talloze groentinten, kan elke tuin ermee verrijkt worden. Daarbij komt dat veel soorten wintergroen zijn. In ons land wordt bamboe zelden hoger dan 5 à 6 m. De groeisnelheid van de stengels is aanzienlijk, die kan wel 5 à 10 cm per dag zijn!
Bamboe kan tussen andere heesters geplant worden, maar is vaak ook verrassend mooi als achtergrond van de vaste-plantenborder. Als solitair is bamboe bijna onovertrefbaar en lage soorten zijn heel bruikbaar als bodembedekker en zelfs geschikt om taluds mee te beplanten.
De belangrijkste bamboes
Het assortiment is niet al te groot. Jammer is dat er zo’n enorme verwarring bestaat met betrekking tot de juiste naamgeving. In veel tuincentra is bamboe te koop, bij enkele specialisten is uiteraard een veel groter aantal soorten verkrijgbaar.
Hieronder de meest populaire bamboe soorten. Enkele soorten zijn echte woekeraars en ik wil u adviseren deze in potten te houden of er voor te zorgen dat uitlopers niet door de hele tuin heen kunnen gaan.
Fargesia murieliae ‘Bimbo’
| Fargesia murieliae ‘Bimbo’ is afkomstig uit China en blijft het laagst van alle niet woekerende bamboes. Hij wordt maximaal 125 cm hoog. Het zachte geruis van de halmen geeft een rustgevend gevoel. Uitermate geschikt als solitair . Als kuipplant is Fargesia murieliae ‘Bimbo’ ook geschikt alleen dient de kuip wel beschermt te worden in de winter zodat de wortels niet bevriezen. De plant groeit op een oppervlakte van 75 cm. De groeivorm is bijna rond en het wordt een volle struik. De stengels zijn dun en groen van kleur. Het blad is lichtgroen, klein en langwerpig. Fargesia murieliae ‘Bimbo’ is ook goed te gebruiken als wintergroene haagplant. Drie planten per strekkende meter haag is voldoende. Bamboe heeft een eigenaardigheid: eens in de 40 tot 100 jaar komen bamboes wereldwijd tot bloei. Het vervelende is dat de planten na de bloei meestal afsterven. Als de bloeiperiode eenmaal voorbij is, kan die bamboesoort met een gerust hart weer opnieuw aangeplant worden. Van april t/m september mag de bamboe bemest worden om de 2 maanden. Bamboes vormen nieuwe scheuten vanuit de wortels. Als een deel van een stengel wordt afgeknipt, zijn er op het overblijvende deel geen knoppen die kunnen uitlopen. Wel worden eventueel aanwezige zijstengels tot extra groei gestimuleerd. Dit ziet er niet mooi uit en wordt afgeraden. |
||
| Winterhardheid GoedGrondsoort Iedere goed doorlatende grondVochtigheid Licht vochtig |
Standplaats Zon tot halfschaduwHoogte 125 cmBlad / loof Groenblijvend |
Bloemkleur Niet van toepassingBloeitijd Niet van toepassingBijzonderheden Geen bijzonderheden |
Fargesia murieliae ‘Jumbo’
| Fargesia murieliae ‘Jumbo’ is afkomstig uit China en is een grote soort bamboe met heldergroen blad. Hij blijft redelijk stijf rechtop staan. Fargesia murieliae is een van de bekendste en sterkste soorten. Deze soort maakt geen uitlopers en dus zeker ook geschikt voor een kleine tuin. Fargesia murieliae ‘Bimbo’ is ook goed te gebruiken als wintergroene haagplant. Twee tot drie planten per strekkende meter haag is voldoende. Bamboe heeft een eigenaardigheid: eens in de 40 tot 100 jaar komen bamboes wereldwijd tot bloei. Het vervelende is dat de planten na de bloei meestal afsterven. Als de bloeiperiode eenmaal voorbij is, kan die bamboesoort met een gerust hart weer opnieuw aangeplant worden. Bamboes vormen nieuwe scheuten vanuit de wortels. Als een deel van een stengel wordt afgeknipt, zijn er op het overblijvende deel geen knoppen die kunnen uitlopen. Wel worden eventueel aanwezige zijstengels tot extra groei gestimuleerd. Dit ziet er niet mooi uit en wordt afgeraden. Van april t/m september mag de bamboe bemest worden om de 2 maanden. |
||
| Winterhardheid GoedGrondsoort Iedere goed doorlatende grondVochtigheid Licht vochtig |
Standplaats Halfschaduw tot schaduwHoogte3-4 meterBlad / loof Groenblijvend |
Bloemkleur Niet van toepassingBloeitijdNiet van toepassingBijzonderhedenGeen bijzonderheden |
| Fargesia murieliae ‘Simba’, is afkomstig uit China en is een grote soort bamboe met fel lichtgroen blad die een twee meter hoog wordt. Hij blijft redelijk rechtop staan. Fargesia murieliae is een van de bekendste en sterkste soorten. Deze soort maakt geen uitlopers en dus zeker ook geschikt voor een kleine tuin. Fargesia murieliae ‘Simba’ is ook goed te gebruiken als wintergroene haagplant. Drie planten per strekkende meter haag is voldoende. Bamboe heeft een eigenaardigheid: eens in de 40 tot 100 jaar komen bamboes wereldwijd tot bloei. Het vervelende is dat de planten na de bloei meestal afsterven. Als de bloeiperiode eenmaal voorbij is, kan die bamboesoort met een gerust hart weer opnieuw aangeplant worden. Van april t/m september mag de bamboe bemest worden om de 2 maanden. Bamboes vormen nieuwe scheuten vanuit de wortels. Als een deel van een stengel wordt afgeknipt, zijn er op het overblijvende deel geen knoppen die kunnen uitlopen. Wel worden eventueel aanwezige zijstengels tot extra groei gestimuleerd. Dit ziet er niet mooi uit en wordt afgeraden. |
||
| Winterhardheid GoedGrondsoort Iedere goed doorlatende grondVochtigheid Licht vochtig |
Standplaats Halfschaduw tot schaduwHoogte 2-3 meterBlad / loof Groenblijvend |
Bloemkleur Niet van toepassingBloeitijd Niet van toepassingBijzonderheden Geen bijzonderheden |
Fargesia robusta
| Fargesia robusta, is afkomstig uit China en groeit het hoogste van alle Fergesia’s. Hij bereikt wel een hoogte van 4,5 tot 6 meter. Fargesia robusta groeit polvormig, maakt geen uitlopers dus woekert niet door uw tuin. Zeer geschikt voor grotere tuinen. Bamboe heeft een eigenaardigheid: eens in de 40 tot 100 jaar komen bamboes wereldwijd tot bloei. Het vervelende is dat de planten na de bloei meestal afsterven. Als de bloeiperiode eenmaal voorbij is, kan die bamboesoort met een gerust hart weer opnieuw aangeplant worden. Van april t/m september mag de bamboe bemest worden om de 2 maanden. Bamboes vormen nieuwe scheuten vanuit de wortels. Als een deel van een stengel wordt afgeknipt, zijn er op het overblijvende deel geen knoppen die kunnen uitlopen. Wel worden eventueel aanwezige zijstengels tot extra groei gestimuleerd. Dit ziet er niet mooi uit en wordt afgeraden. |
||
| Winterhardheid GoedGrondsoort Iedere goed doorlatende grondVochtigheid Licht vochtig |
Standplaats Zon tot halfschaduwHoogte6 meterBlad / loofGroenblijvend |
Bloemkleur Niet van toepassingBloeitijd Niet van toepassingBijzonderheden Geen bijzonderheden |
Fargesia Rufa
Fargesia rufa| Fargesia rufa, is een nieuwe Chinese kweeksoort waarvan de jonge scheuten enigszins rood zijn. Geschikt voor kleine tuinen. Bamboe heeft een eigenaardigheid: eens in de 40 tot 100 jaar komen bamboes wereldwijd tot bloei. Het vervelende is dat de planten na de bloei meestal afsterven. Als de bloeiperiode eenmaal voorbij is, kan die bamboesoort met een gerust hart weer opnieuw aangeplant worden. Van april t/m september mag de bamboe bemest worden om de 2 maanden. Bamboes vormen nieuwe scheuten vanuit de wortels. Als een deel van een stengel wordt afgeknipt, zijn er op het overblijvende deel geen knoppen die kunnen uitlopen. Wel worden eventueel aanwezige zijstengels tot extra groei gestimuleerd. Dit ziet er niet mooi uit en wordt afgeraden. |
||
| Winterhardheid GoedGrondsoort Iedere goed doorlatende grondVochtigheid Licht vochtig |
Standplaats Zon tot schaduwHoogte2 meterBlad / loofGroenblijvend |
Bloemkleur Niet van toepassingBloeitijd Niet van toepassingBijzonderheden Jonge scheuten rood gekleurd |
| Phyllostachys aurea, is volgens de kenners de meeste karakteristieke en daardoor bekendste bamboe. Phyllostachys aurea, gouden bamboe, dankt zijn naam aan de kleur van de stengels. De jonge twijgen zijn nog groen, maar die verandert in geelgroen. Hoe zonniger deze bamboe staat hoe geler en goeder de stengels worden. Opvallend voor deze soort zijn de decoratieve dikke ringen in een zigzagpatroon op de onderstammen. De gouden bamboe is zeer hard en toch flexibel. Daarom worden er ondermeer vishengels van gemaakt. Als je weleens bamboescheuten in een oosters gerecht hebt gegeten is de kans groot dat het de scheuten van Phyllostachys aurea zijn geweest. Als de scheuten een decimeter boven de grond uitsteken, worden ze geoogst voor consumptie. Deze bamboe komt voor in een geweldig groot gebied dat zich uitstrekt van Japan tot de Himalaya. Hij heeft echter een groot nadeel. Hij woekert en daar dient rekening mee worden gehouden. Laat je namelijk zo’n plant zijn gang gaan, overwoekert hij alle andere planten. Denk niet dat een dik stuk plastic de plant weerhoudt zijn weg te vinden, Alleen zwaar materiaal kan dat verhinderen, maar hun uitlopers groeien ook over en desnoods onder barrières heen. Snijd daarom in het groeiseizoen de ongewenste scheuten direct af. Het woekeren houdt verband met de temperatuur. Hoe warmer des te meer deze bamboe zijn gang gaat. Bamboe heeft een eigenaardigheid: eens in de 40 tot 100 jaar komen bamboes wereldwijd tot bloei. Het vervelende is dat de planten na de bloei meestal afsterven. Als de bloeiperiode eenmaal voorbij is, kan die bamboesoort met een gerust hart weer opnieuw aangeplant worden. De plant is winterhard, maar door vorst en vrieswind worden de bladeren lelijk bruin. Dit herstelt zich wel , maar je kunt de bamboe uit zorg beter inpakken in gaas of vitrage. |
||
| Winterhardheid GoedGrondsoort Iedere goed doorlatende grondVochtigheid Vochtig |
Standplaats Zon voor gele stammen tot halfschaduwHoogte3 meterBlad / loofGroenblijvend |
Bloemkleur Niet van toespassingBloeitijd Niet van toespassingBijzonderheden Decoratieve dikke ringen op de stammen |
| Pseudosasa japonica, is afkomstig uit Japan en Zuid-Korea en geeft een exotisch accent aan de tuin. Pseudosasa is een geslacht van grote, sterke bamboes met meestal grof blad,. Bamboes zijn grassen (vaste planten) met stengels die verhouten. Ze hebben dus ook heesterachtige kenmerken. Hij wordt ongeveer 2,5 meter hoog en heeft vrij breed en groot blad waarvan de randen vaak indrogen, wat een heel decoratief kan zijn. Pseudosasa japonica is een zich uitbreidende soort die zelfs kan gaan woekeren als de kruipende wortels te ver weglopen. Deze weglopende wortels kun je gewoon afsteken als je niet wilt dat de plant gaat woekeren door de tuin. Bamboe heeft een eigenaardigheid: eens in de 40 tot 100 jaar komen bamboes wereldwijd tot bloei. Het vervelende is dat de planten na de bloei meestal afsterven. Als de bloeiperiode eenmaal voorbij is, kan die bamboesoort met een gerust hart weer opnieuw aangeplant worden. Van april t/m september mag de bamboe bemest worden om de 2 maanden. Bamboes vormen nieuwe scheuten vanuit de wortels. Als een deel van een stengel wordt afgeknipt, zijn er op het overblijvende deel geen knoppen die kunnen uitlopen. Wel worden eventueel aanwezige zijstengels tot extra groei gestimuleerd. Dit ziet er niet mooi uit en wordt afgeraden. |
||
| Winterhardheid GoedGrondsoort Iedere goed doorlatende grondVochtigheid Licht vochtig |
Standplaats Zon tot schaduwHoogte2 meterBlad / loofGroenblijvend |
Bloemkleur Niet van toepassingBloeitijd Niet van toepassingBijzonderheden Geen bijzonderheden |
