Siergrassen
Grassen spelen in natuurlijke vegetaties een belangrijke rol. Juist in combinatie van bloem- en bladplanten bieden siergrassen een natuurlijker sfeerbeeld van de beplanting. Hieronder vindt u alle pluspunten van siergrassen:
- Ze geven de border rust en ondersteuning
- Verrassende kleurstellingen
- Typische bloeiwijze in de nazomer en kan voortduren tot begin van de winter
- Uitgebloeide pluimen fraai beeld in de winter
- Minimaal onderhoud
- Weinig bemesting
Snoeien en verzorging van siergrassen
Het beste kunt u de hoge grassen na de winter tot circa 30 cm boven de grond terugsnoeien. U houdt dan een mooie compacte pol. Wanneer de pol te groot wordt, kunt u deze in het vroege voorjaar uit de grond halen en hem delen. Dit delen gaat het gemakkelijkste door middel van het steken met een spade. Wilt u hem terugplaatsen, gebruik dan niet het hart, maar de zijkant van de pol. Dit deel is namelijk het meest vitaal. Na het terugplaatsen is het belangrijk dat u weer voldoende water geeft om te zorgen dat de plant weer goed kan aanslaan.
- Terugsnoeien tot op 30 centimeter
- Splitsen indien te groot
- Bemesting overbodig
Planthoogte
Planthoogte en plantinformatie uit vakliteratuur is vaak indicatief. De werkelijke hoogte is mede afhankelijk van de bodem, de vochtigheid en de locatie. Ook de weersomstandigheden en het aantal zonuren zal mede de hoogte en het volume van de aanplant bepalen. Ook de leeftijd van de plant speelt een rol. Sommige siergrassen bereiken na 2 à 5 jaar hun optimum. Daarna beginnen ze hun compacte vorm te verliezen en is verjonging aan te bevelen. Anderen kunnen meer dan 10 jaar op hun plaats staan zonder dat ze aan kwaliteit verliezen.
Wintergroen blijvend of bladverliezend
Soms is de wens om alleen de wintergroene siergrassen toe te passen. Hoewel slechts 25% van de soorten groenblijvend is en relatief laag blijven, zijn er toch mooi gevarieerde tuinen aan te leggen. Bij de bladverliezende soorten blijven de halmen en pluimen vaak in de winter een fraai silhouet vertonen.
Bloeitijd
Het moment van bloeien kan variëren in het seizoen van vroeg, middel en laat. Vroeg bloeiende soorten zijn Carex, Luzula en Milium. Vanaf juli zijn er al meer soorten die bloeien zoals Miscanthus ‘juli’, kleine Fontaine, Spia gigantea enzovoort. Het zwaartepunt van bloei ligt bij het overgrote deel van de soorten in de periode augustus, september en oktober (Panicum, Miscanthus, Stipa, Pennisetum, Cortederia enzovoort. In november zijn er nog enkele soorten die bloeien o.a. Miscanthus ‘november Sunset’.
Polvormende soorten
De naam verraadt al dat deze grassoorten polvormend zijn en zolang u ze niet verplaatst op dezelfde plaats blijven staan. Er zijn echter ook soorten die in meer of mindere mate worteluitlopers maken, de zogenaamde woekerende soorten. Het overgrote deel van de siergrassen is polvormend. Zonder extra maatregelen in de meeste situaties toepasbaar in uw tuin. Een beperkt aantal maakt worteluitlopers en dat kan wenselijk zijn als bodembedekker.
Hieronder een overzicht van de meest populaire siergrassen.
Calamagrostis
Struisriet, Calamagrotis is een siergras met een beige pluim Een van de mooiste variëteiten is Calamagrotis acutiflora ‘Karl Foerster’ waar je al vroeg in het seizoen van kunt genieten. De mooie halmen blijven tot diep in de winter mooi geel. Deze winterharde plant die bladverliezend is, stelt als eis aan de grond dat die doorlatend dient te zijn en matig vochtig. Zonnige tot lichte schaduwplaats. De hoogte is 175 cm en de bloeitijd is juli-september.
Carex
Zegge, Carex, komt in ons land in heel diverse omstandigheden voor. Ook in onze inheemse, wilde natuur, met name in drassige omstandigheden met vrij zure grond. In de winter sterft het merendeel van de zegges af, waardoor de planten in z’n geheel afgeknipt kunnen worden. Dit kan in het najaar, maar verstandiger en decoratiever is om het blad te laten liggen ter bescherming tegen de vorst. Na de vorst in het voorjaar, vindt dan de snoei plaats. Doe het wel op tijd, want wanneer zegges uitlopen terwijl het oude loof aanwezig is, is het lastig snoeien. Er zijn ook wintergroene soorten die niet gesnoeid hoeven te worden.
Winterharde plant die geen speciale eisen stelt aan de grond die wel matig tot vochtig dient te zijn. Standplaats is schaduw. De hoogte is 50 cm. De bloeitijd mei-juni. De bloemkleur is bruin.
Cortaderia
Pampasgras, Cortaderia sellona, is een indrukwekkend siergras waarvan er een stuk of 15 soorten voorkomen. Cortaderia sellona is afkomstig uit Argentinië, Brazilië en Uruguay. Het is een fraaie solitair die vaak bij vijvers wordt geplant vanwege zijn rietachtig karakter. Dat doet zijn natuurlijke groeiplaats nogal geweld aan, maar het staat toch wel erg mooi. Er zijn zowel mannelijke als vrouwelijke bloemen die worden op verschillende planten aangetroffen. Zilverwitte pluimen zijn vrouwelijke en de bruinroze pluimen zijn mannelijk.
De wintergroene planten zijn vorstgevoelig en dienen bij vorst beschermd te worden. Normale tuingrond met een geringe vochtigheid en een zonnige standplaats. De bloeitijd is oktober-november.
Dactylis
Kropaar, Dactylis Glomerata Variegata, is een siergras dat pollen vormt van frisgroen met wit gestreept blad. Dactylis is een grassoort die we ook tegenkomen in ons gazon. Dactylis wordt in groepen geplant in de border van de tuin, maar ook geschikt als bodembedekker.
Winterharde plant die geen speciale eisen stelt aan de grond die normaal vochtig dient te zijn. Standplaats is zonnig of halfschaduw. De hoogte is 50 cm. De bloeitijd mei-juni. De bloemkleur is lichtbruin.
Deschampsia
Smele, Deschampsia cespitosa, komt overal voor op het noordelijk halfrond, maar ook in Afrika, Australië en Nieuw-Zeeland. De pollen worden 50 tot soms wel 150 cm hoog. De plant vormt een dichte groene ‘heuvel’ met overhangende, vlakke, aan de bovenzijde flink ruwe bladeren. De bloeiaren torenen daar wijd bovenuit. Eerst groen, daarna geelachtig getint. Het is ook bij ons een inheemse soort die graag op vochtige plekken groeit en niet woekert.
Winterharde, maar bladverliezende plant. Normale tuingrond met een normale vochtigheid. Zonnige standplaats. Hoogte variërend vanaf 50 cm. De bloeitijd juli-augustus. De bloemkleur van groen tot geelachtig.
Festuca
Schapengras, Festuca, is een leuke accentplant. De blauwe variant Festuva glauca, wordt regelmatig massaal toegepast als vlakvulling bij moderne gebouwen. Ook geschikt voor de heidetuin en de border. De combinatie met zonneroosje ‘Helianthemum’ is heel bijzonder. Festuca doet het ook heel goed tussen verhardingen, indien deze niet grijs van kleur zijn.
Winterharde en wintergroene plant. De grondsoort mag niet voedselrijk zijn en matig vochtig. Zonnige standplaats. Hoogte 15 cm en in bloeiende stand 30 cm. De bloeitijd is juni-juli en de bloemkleur groenachtig tot iets violet.
Imperata Cylindrica
Japans bloedgras, Imperata cylindrica ‘Red Baron’, is in ons land de enige verkrijgbare ras van het Japans gras. Dit is het echte Japanse bloedgras, dat groen uitloopt met al wel een rood puntje, maar in de loop van het seizoen, kleurt het hele blad vaak prachtig felrood tot echt bloedrood. Een schitterend gezicht, zowel in de border als in potten, waar de plant het ook heel goed doet mits de verzorging ook goed is.
Deze plant is bladverliezend en matig tot goed winterhard. Normale tuingrond of potgrond. De vochtigheid van de grond normaal tot iets vochtig. De standplaats zonnig tot lichte schaduw. Hoogte 40 cm. De bloeitijd is juli-augustus en de bloemkleur is zilverachtig.
Koeleria Pyramidata
Fakkelgras of breedscherpgras, Koeleria pyramidata, groeit in een gebied dat zich uitstrekt van de kalkrijke duinen in Nederland tot Noord-Rusland en in het zuiden tot Noord-Italië en Macedonië.
Dit lage zodevormend gras is een sierplant voor zonnige, droge plekken in de border van de tuin. Ook geschikt voor de heidetuin. Kan ook goed geplaatst worden tussen verhardingen. U heeft er nauwelijks omkijken naar. Het enige wat we u aanraden is de bloeiaren weg te knippen als ze helemaal zijn uitgebloeid. Dan ziet de plant er wat netter uit.
Winterharde plant. Normale, goed doorlatende grond die niet te vochtig is. De standplaats is zonnig. De hoogte is 20 cm, maar de bloeiaren halen wel de 80 cm. De bloeitijd is juli-augustus en de bloemkleur is bruin-violet.
Luzula
Veldbies, Luzula, maakt een grasachtige indruk, maar het zijn biezen met grasachtig blad die met leuke bloempjes kunnen bloeien. Erg fraai zijn de planten overigens niet, maar het zijn wel goede, matig hoge bodembedekkers. Hun voordeel is dat ze in de winter groen blijven en dat ze het uitstekend doen op schaduwplekken. Het is een gemakkelijke plant waar je nauwelijks omkijken naar hebt. Je hoeft er weinig aan te doen. Wat organisch mest in het voorjaar en bij droogte water geven is het enige. De uitgebloeide bloemen verdwijnen vanzelf tussen het blijvende blad.
De winterhardheid is goed van deze wintergroene plant. Normale tuingrond met een normale vochtigheid. De standplaats is halfschaduw tot schaduw. Hoogte tot 75 cm. De bloeitijd is mei-juli en de bloemkleur is bruin.
Miscanthus
Prachtriet, Miscanthus, is steeds populairder geworden, omdat hij goed combineert met harde materialen en modern strak tuinmeubilair. Alleenstaand is Miscanthus sinensis ‘Gracillimus’ meestal het mooist. Vooral aan de rand van een vijver of een gazon. Je hoeft niet bang te zijn dat, na verloop van tijd, je hele tuin vol staat met deze lange stengels, want dit is de minst woekerende soort.
Bladverkleurende winterharde plant. Geen speciale eisen aan de grond die matig vochtig dient te zijn. Voorkeur voor een standplaats in de volle zon. Hoogte tot 2 meter. Bloeitijd is september en de bloemkleur verandert van roodgoud tot zilvergrijs.
Molinia
Pijpenstrootje, Molinia, kennen de meeste mensen als het gras dat de heidevelden overwoekert. Het is een echte grassoort, want hij behoort tot Poaceae, net als de grassen uit ons gazon. Molinia bloeit prachtig en heeft een mooie herfstkleur. Vooral kweeksoorten zijn zeer geliefd in de tuin. De bloeiaren wuiven in de nazomer en herfst hoog boven de bladeren uit. De planten zijn dan eigenlijk op zijn mooist.
De vrijwel wintergroen blijvende plant is winterhard. Geen speciale eisen aan de grond die wel redelijk vochtig dient te zijn.
De hoogte is 2 meter. De bloeitijd is augustus-september en de bloemkleur is paarsachtig.
Panicum
Vingergras, Panicum, is naaste familie van de grassen die we tegenkomen in ons gazon. Het is een groot geslacht met vooral eenjarigen waaronder ook het bekende voedselgewas gierst valt. De mooiste cultuurvariëteiten hebben fraai gekleurd en nog verder verkleurend blad in de herfst. Vingergras groeit behoorlijk stijf (maisachtig), maar de bladeren hangen mooi over. Dat geeft een diffuus beeld en daardoor een goede onderbreking in de tuin van kleur en vorm. Wanneer de bladeren beginnen te verkleuren, verschijnen de grote wijde pluimen die uit enorme aantallen kleine bloeiaartjes zijn samengesteld.
Vingergras is voldoende winterhard, wel bladverliezend. Normale voedselrijke tuingrond die normaal, maar zeker niet nat hoort te zijn. De standplaats is zonnig. De hoogte is 120 cm. De bloeitijd september-november en de bloemkleur is geelbruin.
Penisetum
Lampenpoetsergras, Penisetum, is een sierlijke plant voor de border. Een mooie pol waaruit in de zomer aantrekkelijke aartjes verschijnen. De borstelige pluimen hebben veel sierwaarde. In het najaar sterft het loof af, maar ook dan behoudt de plant nog een grote sierwaarde. In het voorjaar na de vorst moet het verdorde loof worden afgesneden.
De plant is winterhard, wel bladverliezend. Normale tuingrond die normaal vochtig dient te zijn. De standplaats is zonnig of halfschaduw. De hoogte is 50 cm. De bloeitijd augustus-oktober en de bloemkleur is bronsbruin.
Sorghastrum
Goudbaardgras, Sorghastrum, is een grassoort die oorspronkelijk afkomstig is uit Noord-Amerika. Het is een hoog elegant gras dat in ieder geval zon moet hebben en vergelijkbaar is met de alom bekende en veel voorkomende Miscanthus. Sorghastrum nutans ‘Indian Steel’ heeft echter metaalblauwe pluimen.
Een winterharde plant, die wel beschermd dient te worden bij vorst. Geen speciale eisen aan de grond die matig vochtig dient te zijn. Voorkeur voor een standplaats in de volle zon. Hoogte is 150 cm. Bloeitijd is juli-oktober en de bloemkleur is metaalblauw.
