Heeft u een vijver of bent u van plan er een in uw tuin aan te leggen, lees dan in ieder geval de informatie in onze artikelen onder het kopje tuinpedia.nl/vijver- en de onderliggende pagina’s. en vijver met diverse dieptes heeft dan de voorkeur, omdat u dan ook veel soorten waterplanten kunt gebruiken met elk hun eigen voordelen.
De functies van zuurstofplanten voor helder water
Vier groepen waterplanten
Waterplanten kunnen in vier groepen verdeeld worden.
Zuurstofplanten
Deze zuurstofplanten groeien volledig onder water en stellen een belangrijke eis aan het water voor hun groei: het water moet hard zijn en voldoende mineralen zoals calcium en magnesium bevatten. zuurstofplanten groeien niet in zacht water. Een vijver met zacht water zal dus nooit helder blijven.
Zuurstofplanten zorgen tevens voor de zuurstofvoorziening voor vissen en noodzakelijke bacteriën. Zuurstofplanten vormen nauwelijks wortels. De opname van voedingsstoffen vindt plaats via het blad. Omdat deze planten geen wortels en geen houtachtig skelet hoeven te vormen, kunnen ze onder goede omstandigheden goed en snel groeien.Gebruik speciale plantmandjes van 20 x 20 cm, die u ook uit de vijver kunt nemen om de planten in een gelijk mengsel van vijveraarde en zand te plaatsen en indien nodig te voeden met een alom verkrijgbaar substraat, wanneer het water te zacht dreigt te gaan worden. Reken op vier bosjes zuurstofplanten per 1.000 liter vijverwater. U kunt ze samen in één mand planten. Verwijder wel de bandjes die om de bosjes zitten. Die zijn vaak van lood en dat is zeer giftig voor de vissen.
Houdt vooral na regenbuien het vijverwater hard, mineraalrijk, anders sterven zuurstofplanten snel af en wordt uw vijver troebel.
Onderhoud blijft dus nodig en voorkomt rotting.
Bosjes zuurstofplanten worden soms met een loden bandje samengebonden. Verwijder dit bandje altijd, omdat het lood giftig is voor de vissen in de vijver.
Drijfplanten
Drijfplanten zijn letterlijk op het water zwevende waterplanten die los op het water drijven en met hun zwemmende worteltjes voedingsstoffen uit het water opnemen. De gasuitwisseling van zuurstof en CO2 vindt niet via de wortels maar via de drijvende bladeren plaats. Drijfplanten produceren daarom geen zuurstof voor de vijver zelf en nemen ook geen CO2 uit het vijverwater op, maar zijn ook erg nuttig om om troebele vijvers weer helder te krijgen. Deze planten groeien namelijk ook onder omstandigheden waarin zuurstofplanten het te moeilijk krijgen in zacht water of water met veel zweefalg
Goede soorten drijfplanten zijn Kikkerbeet, Waternoot en Kroosvaren. Deze soorten zijn inheems en winterhard. Vaak wordt ook de Waterhyacinth aangeboden, die is echter niet winterhard.
Lelie-achtigen
Dit zijn de meest opvallende vijverplanten. De bekendste soort is wel de waterlelie, maar ook de gele plomp en de Kaapse lelie behoren tot deze groep. Alle lelie-achtigen hebben meer dan een uurtje of vijf per dag zon nodig om bloemen te kunnen produceren.
Lelie-achtigen vormen grote, dikke wortels en moeten dan ook gepoot worden in een grote mand. Uit de stevige aarde waarin de wortel groeit halen ze de voedingsstoffen. Het is daarom belangrijk lelies in een speciale aarde te poten, waaruit ze alle voedingsstoffen kunnen halen.
Lelie-achtigen brengen net als bij drijfplanten geen zuurstof in het water en nemen ook geen CO2 uit de vijver op. De gasuitwisseling gaat ook via het blad aan de oppervlakte. Voor een gezonde vijver zijn deze planten dan ook niet noodzakelijk, behalve de gele plomp, die in het voorjaar wel wat onderwaterbladeren vormt en dan wel wel zuurstof en CO2 met het vijverwater uitwisselen.
Waterlelies zijn er als cultivars in diverse soorten en maten met hun eigen kenmerken. Het gaat dan om het formaat van het blad, de kleur en grootte van de bloemen en de vereiste plantdiepte. Bij het uitzoeken dus goed opletten hoe groot de lelie wordt en of deze geschikt is voor uw vijver.
-
Moeras- en oeverplanten
De grootste groep vijverplanten wordt gevormd door de moerasplanten, die zowel planten bevat, die graag een vochtige standplaats hebben als planten die tientallen centimeters water boven hun wortels verdragen. Moerasplanten worden vaak gebruikt voor randafwerking van een vijver, vandaar de naam “oeverplanten”. genoemd. Aan de rand van de vijver worden in een ondiepe zone, deze planten gepoot. .
Omdat moerasplanten wortelen en hun voedingsstoffen vooral uit de aarde halen, is het biologisch nut van deze planten wel beperkt. Wanneer ze worden geplaatst in een helofytenfilter, kunnen ze echter toch nog voedingsstoffen uit het vijverwater opnemen. Een helofytenfilter wordt gemaakt door het te plaatsen in een moerasachtig deel van de vijver en het water er doorheen te laten pompen. In het filter worden zoveel mogelijk moerasplanten geplaatst, meestal in substraat in plaats van vijveraarde.
Bekende soorten moerasplanten zijn de Gele en Paarse Lis, Dotterbloem, Watermunt, Penningkruid en Kalmoes. Er zijn nog tientallen andere soorten.
Plantdiepten
Verschillende waterplanten vragen om verschillende plantdiepten.
Als vuistregel geldt dat:
Zuurstofplanten groeien het beste op een plantdiepte van circa 50 cm.
Lelie-achtigen staan het liefst op 80-100 cm diepte, maar kleinere soorten kunnen natuurlijk iets ondieper, op 50-60 cm gezet worden.
Moerasplanten worden, afhankelijk van de soort, tussen de 0 en 40 cm diep in de vijver g ezet.
Drijfplanten drijven op de wateroppervlakte.
